Gordelroos, veroorzaakt door het opnieuw actief worden van het waterpokkenvirus, treft jaarlijks bijna 100.000 Nederlanders. Bij 10-25% van deze gevallen leidt dit tot langdurige zenuwpijn, bekend als postherpetische neuralgie (PHN). Deze pijn kan zo ernstig zijn dat het dagelijkse activiteiten belemmert en de levenskwaliteit aanzienlijk vermindert.
In Nederland is een effectief gordelroosvaccin beschikbaar dat het risico op het ontwikkelen van gordelroos en complicaties zoals PHN aanzienlijk verkleint. Dit vaccin is vooral geschikt voor personen vanaf 60 jaar, bij wie het risico op gordelroos sterk toeneemt, en voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Het vaccin versterkt het immuunsysteem waardoor de kans op heractivatie van het virus afneemt.
Hoe werkt de vaccinatie?
Het vaccin stimuleert het immuunsysteem om te reageren op het varicella-zostervirus, waardoor de kans kleiner wordt dat het virus opnieuw actief wordt en gordelroos veroorzaakt. Hierdoor wordt de kans op ernstige zenuwpijn en andere complicaties aanzienlijk verkleind.
Voor wie is de vaccinatie geschikt?
De gordelroosvaccinatie wordt met name aanbevolen voor:
- Personen van 60 jaar en ouder.
- Mensen met een verzwakt immuunsysteem of chronische aandoeningen, zoals diabetes.
- Iedereen die het risico wil verminderen op langdurige complicaties, zoals postherpetische neuralgie.
Is het vaccin in Nederland gratis beschikbaar?
Hoewel het vaccin in landen zoals Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gratis wordt aangeboden aan ouderen, wordt het in Nederland nog niet vergoed. Hierdoor kunnen de kosten oplopen tot meer dan €500 per persoon, aangezien er twee vaccinaties nodig zijn. In 2019 adviseerde de Gezondheidsraad om het vaccin gratis aan te bieden aan 60-plussers, maar door de hoge kosten van een landelijk programma is dit tot op heden niet ingevoerd. Dit jaar is het zorgakkoord goedgekeurd. Daarin staat dat het gordelroosvaccin voor mensen vanaf 60 jaar wordt opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. De verwachting is dat dat in 2027 gerealiseerd wordt.
Belangrijke Politieke Ontwikkelingen
Tijdens het debat Medische Preventie op 21 november 2024 heeft de Staatssecretaris een belangrijke toezegging gedaan inzake medische preventie. Dit biedt hoop op een toekomst waarin vaccinatieprogramma’s zoals die tegen gordelroos mogelijk beter toegankelijk worden. Politieke partijen en patiëntenorganisaties blijven aandringen op een bespreking van deze vaccinatie in het kader van volksgezondheid en preventie.
Wilt u meer informatie over de gordelroosvaccinatie? Raadpleeg dan de officiële richtlijnen van het RIVM via de volgende links:
of raadpleeg uw arts voor persoonlijk advies.
